به گفته سران احزاب کرد ایرانی طى روزهاى گذشته در مناطق کردنشین ایران نیروهای سپاه و وزارت اطلاعات ایران بازداشت‌هاى گسترده‌اى را آغاز کردند.
رسانه‌های کردی از جمله آژانس خبررسانی "کردپا" از دستگیری حدود ۳۰ نفر در مناطق کامیاران، سردشت و اروميه خبر دادند.
"کردپا" نام افراد دستگیر شده را نیز منتشر کرده است. در گزارش منابع کردی همچنین آمده که نیروهای تقویتی سپاه ارومیه با کاتیوشا و دیگر مهمات از شهر خوی به مناطق مرزی حاج عمران در پیرانشهر اعزام شد‌ه‌اند.
وزارت اطلاعات ایران نیز در بیانیه‌ای (۱۲ خرداد/ ۲ مه) از دستگیری اعضای یک گروه "تروریستی"در ارتباط با وقایع هتل تارای شهرستان مهاباد خبر داده بود.
مقامات ایران پیش‌تر ادعا کرده بودند که اعتراض مردم مهاباد با تحریک دو گروه سیاسی "کومله و دمکرات" رخ داده است. اما رهبران هر دو گروه سیاسی در مصاحبه با دویچه‌وله این اتهام را رد کردند.
حضور پیشمرگههای کرد در مرزهای ایران
آغاز موج دستگیری‌ها در مناطق مختلف کردنشین ایران با حضور دوباره پیشمرگههای احزاب کرد ایرانی در مرزهای ایران و اقلیم کردستان هم‌زمان شده است.
عبدالله مهتدی، دبیر کل حزب کومله کردستان ایران
عبدالله مهتدی، دبیر کل حزب کومله کردستان ایران در گفت‌وگو با دویچه‌وله در ارتباط با این موضوع گفت: «به بهانه‌های مختلف این دستگیری‌ها در کردستان ادامه دارد و خیلی هم وسیع شده است. متاسفانه خیلی کم در رسانه‌ها منعکس می‌شود و فقط گاهی به حد اعدام که می‌رسد بازتاب رسانه‌ای پیدا میکند. از طرف دیگر امسال فعالیت نیروهای پیشمرگه کرد ایرانی بیشتر از گذشته است و احزاب کرد به این مسئله توجه بیشتری کردند.»
در پاسخ به پرسش دویچه‌وله که چرا نیروهای پیشمرگه کرد ایرانی پس از گذشت ۲۰ سال دوباره به آن مناطقی که قبلا در مرزهای ایران حضور داشتند، بازگشتند، آقای مهتدی میگوید: «سالهاست سیاست ما خود داری از عملیات‌های مسلحانه بوده واین مسئله کماکان صادق است. ولیکن با توجه به تحولاتی که هست یعنی بالارفتن تعداد اعدام‌ها، بویژه اعدام‌های سیاسی در کردستان، سخت گیری‌های فوق‌العاده، دستگیرهای وسیع و شکنجه‌هایی که بعد از حوادث مهاباد کردند، احزاب کرد بطور کلی می‌پرسند که آیا این سیاست خودداری از درگیری‌ها و عملیات مسلحانه، سیاست درستی است؟»
"توافقنامه امنیتی" پ‌ک‌ک با ایران
حضور پیشمرگههای احزاب کرد ایرانی با مخالفت حزب کارگران کردستان ترکیه پ ک ک روبرو شده است. در برخی از منابع کردی به این موضوع اشاره شده که حزب پ‌ک‌ک با ایران بر سر عدم حضور نیروهای خارجی از جمله پیشمرگههای ایرانی "توافقنامه امنیتی" امضا کرده است.
مصطفی هجری، دبیر اول حزب دمکرات کردستان ایران در این رابطه به دویچه وله فارسی گفت: «ما اخباری را شنیدیم که پ ک ک حدود ۳ سال پیش این قرارداد را امضا کرده است. ولی ما خود این قرارداد را ندیده‌ایم، اما عملکرد پ‌ک‌ک و این‌که از ورود ما به داخل ایران جلوگیری میکند، نشان میدهد که امضای این قرارداد صحت دارد وگرنه پ‌ک‌ک هیچ ماموریتی و وظیفهای ندارد از مرزهای جمهوری اسلامی ایران حفاظت و از ورود پیشمرگان حزب دمکرات کردستان ایران جلوگیری کند.»
مصطفی هجری، دبیر اول حزب دمکرات کردستان ایران
آقای هجری همچنین تائید کرد که در درگیری میان پیشمرگههای این حزب با پ‌ک‌ک نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران نیز حضور داشته‌اند. در درگيرىها ميان پیشمرگههای حزب دمكرات كردستان ایران با سپاه پاسدارن در مناطق مرزی اشنویه در استان آذربایجان‌غربی ۵ تن از افراد سپاه زخمی شدند. پیشمرگههای کرد ایرانی در خطوط مرزی کیله‌شین از سوی نیروهای پ‌ک‌ک مورد حمله قرار گرفتند. دراین درگیری یک پیشمرگه حزب دمکرات کردستان ایران کشته و ۳ تن دیگر زخمی شدند.
آقای هجری می‌افزاید: «دفتر سیاسی حزب دمکرات کردستان ایران به منظور ارتباط با مردم کرد تصمیم گرفته است پیشمرگان را بار دیگر روانه داخل کشور کند. این اقدام حزب رویکرد جدید و از سرگیری مبارزه مسلحانه نیست. اما ما هیچ وقت اعلام نکردیم که مبارزه مسلحانه را به طور کلی کنار خواهیم گذاشت. مبارزه مسلحانه به عنوان شکلی از اشکال مبارزه در دستور کار حزب همیشه قرار داشته است.»
سفر مصطفی هجری به آمریکا
هم‌زمان با حضور پیشمرگههای احزاب کرد ایرانی در مرزهای ایران مصطفی هجری، دبیر اول حزب دمکرات کردستان ایران بنا به دعوت مقامهای آمریکایی به این کشورسفر کرده است. وی با مقامهای کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، سناتورهای آمریکایی و همچنین با نمایندگان نهادهای حقوق بشری و مدنی نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.
به گفته دبیر اول حزب دمکرات کردستان ایران توافق نهایی قدرت های بزرگ بر سر مذاکرات هستهای با ایران و سرنوشت کردها از جمله مسائلی بودند که این حزب با مقامهای آمریکایی در میان گذاشته است.
به گفته آقای هجری، حضور پیشمرگههای احزاب کرد درمرزهای ایران در میان مقامهای آمریکایی واکنشهای متفاوتی را برانگیخت: «واکنش مقامهای آمریکا متفاوت بود. بعضیها موافق این حرکت بودند اما برخی از مقام های آمریکایی گفتند که این اقدام در شرایط کنونی به نفع ما نیست. ولی به نفع آمریکاییها هم نیست، چون آنها منتظرند در ماه ژوئن مذاکرات هستهای ایران نتیجه نهایی بدهد. حزب دمکرات کردستان ایران هیچوقت وابسته به آمریکا نبوده است.»
آقای هجری همچنین تاکید میکند که درباره حضور پیشمرگههای حزب دمکرات کردستان ایران با آمریکا "رایزنی" نشده است.
"استقبال گرم آمریکاییها از هجری"
رحیم رشیدی، روزنامه نگار کرد مقیم واشنگتن که دیدار هجری با مقامهای آمریکایی را از نزدیک دنبال کرده است، میگوید آقای هجری در ملاقات با مقامهای آمریکایی تاکید میکرد، آمریکا و غرب که در آستانه دیالوگ با جمهوری اسلامی ایران قرار گرفتهاند، نباید مسئله اقلیتها و حقوق بشر را به حاشیه برانند.
این روزنامهنگار کرد به دویچه‌وله گفت در آمریکا استقبال بسیار گرمی از مصطفی هجری شده است. وی افزود: «چونکه ایشان جزو اپوزیسیون برانداز است و در حالی به واشنگتن آمده که جمهوری‌‌‌‌خواهان که مخالفین سرسخت جمهوری اسلامی ایران هستند و مخالف نوع مذاکرات آقای اوباما با ایران هستند در کنگره و سنا اکثریت قاطع را دارند و به همین دلیل در شرایط کنونی از آقای هجری استقبال بیشتری شده است. مسئله دیگر که سفر آقای هجری به واشنگتن را حائز اهمیت کرده این است که بعد از ۲۰ سال به طور علنی حزب دمکرات کردستان ایران پیشمرگههای خودش را به سوی مرزهای ایران فرستاده است.»
رشیدی بر این باور است که مسئله حضور و استقرار پیشمرگههای احزاب کرد ایرانی در مرزهای ایران با آمریکایی ها رایزنی شده است.
به گفته آقای رشیدی، از نگاه آمریکا حزب دمکرات کردستان ایران یکی از احزاب قدیمی ایرانی است و پایگاه وسیعی در میان شهروندان کرد ایرانی دارد. این حزب در سالگرد مرگ عبدالرحمان قاسملو توانست اعتصابات بسیار گسترده‌ای در سرتاسر کردستان به راه بیاندازد.
عبدالرحمان قاسملو، دبیرکل حزب دمکرات کردستان بود که در ۲۲ تیرماه ۱۳۶۸ توسط عاملان وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در وین به قتل رسید. آقای قاسملو به هنگام یک جلسه گفت‌وگوی صلح با نمایندگان جمهوری اسلامی به رگبار بسته شد.
